Tuổi mười lăm em lớn lên từng ngày

Úc Đại Lợi – Suy niệm Tuần Bát Nhật Giáng Sinh năm B Lễ Thánh Maria là Mẹ Thiên Chúa 01.01.2012

“Tuổi mười lăm em lớn lên từng ngày,”

“Một buổi sáng, bỗng thành thiếu nữ.”

(dẫn từ thơ Nguyễn Phan Hách)

Lc 2: 16-21

Tuổi 15, em lớn lên thành thiếu nữ. Với thiếu nữ Maria, tuổi 15 còn mang ý nghĩa nhiều hơn thế. Tuy mới chỉ 15, Mẹ đã được thần sứ đến báo tin Mẹ trở thành Mẹ Đức Giêsu. Trở thành Mẹ của Chúa, như thánh Luca ghi lại ở trình thuật.

Trình thuật thánh Luca ghi, là ghi về sự kiện thôn làng Bê-Lem nay có Chúa, có Mẹ hiền, có niềm vui Chúa Giáng hạ làm Con của Mẹ, Đức Maria. Trình thuật thánh sử ghi, chỉ đôi điều về Mẹ Thiên Chúa, nhưng Tin Mừng hôm nay, thánh sử viết: Đức Maria giữ mọi điều trong lòng mà suy nghĩ. Suy đi nghĩ lại nhiều, nên Mẹ đã hiểu điều thâm sâu của vấn đề. Và, Mẹ không chỉ thực hiện vai trò làm Mẹ của Thiên Chúa thôi, nhưng còn sống nhiệm tích làm Mẹ Chúa cách sâu sắc hơn.

Mẹ Thiên Chúa, đây không chỉ là danh xưng như mọi danh hiệu để tuyên xưng Mẹ mà Hội thánh tặng ban. Khi tặng danh hiệu này, Hội thánh còn muốn nói: thôn nữ trẻ, xuất thân từ thôn làng chẳng ai biết đến, lại hết lòng khiêm hạ sống trong thế hệ lịch sử được Chúa đoái hoài, nay cưu mang Đức Chúa nơi cung lòng của Mẹ và hạ sinh Con Thiên Chúa.

Được tặng ban danh hiệu “Mẹ Thiên Chúa”, Mẹ sống đúng ý nghĩa của nhiệm tích này suốt đời Mẹ. Bởi, đời Mẹ không chỉ tạo sự sống cho và dưỡng nuôi Con mà thôi, nhưng Mẹ còn hiến trọn cuộc sống cho Chúa để Chúa thực hiện ơn cứu độ. Thế nên, Mẹ là Mẹ Đức Giêsu, Đấng đích thực và rất mực là Thiên Chúa. Ngài không là “Đức Chúa” trong ngoặc kép. Ngài cũng không theo cung cách nửa người nửa Chúa, như thơ văn ngoài đời vẫn đề cao, mà là Người Con độc nhất của Chúa Cha. Phận nữ tử Maria được gọi là Mẹ Thiên Chúa vì Đức Giêsu, Con của Mẹ đích thực là Chúa.

Trí tuệ con người khó có thể diễn tả nhiệm tích Mẹ Thiên Chúa, bằng ngôn ngữ. Bởi, phần đông ai cũng thấy khó mà có được ý niệm về một Đức Chúa sinh từ cô thôn nữ nhỏ bé là Maria còn rất trẻ. Người người thảy đều quan niệm rằng: Thiên Chúa không là thành phần của thời gian, không gian hoặc nền văn hóa nào, dù đặc biệt. Nhưng Đức Chúa của ta, lại là Thiên Chúa trải rộng khắp muôn nơi. Thế nên, chẳng một ai có thể lại nghĩ ra một Đức Chúa sinh từ nữ phụ trẻ người Palestin hai ngàn năm trước. Vì thế nên, mọi người vẫn được khuyên là: đừng tìm tòi để hiểu về mầu nhiệm Mẹ Thiên Chúa. Mà, hãy chỉ nên cảm tạ Chúa vì quà tặng niềm tin Ngài ban cho ta thật cao cả để mà tin.

Và, để ta tin một cách đích đáng mà không sợ lầm lẫn, hãy bỏ qua một bên các chi tiết thần học cho các đấng bậc học về thần thiêng, để rồi sẽ nghe rõ tiếng của Mẹ đang nói với ta về niềm tin Mẹ có về nhập thể. Chúa nhập thể làm người, hiểu cho đúng, không có nghĩa bảo rằng Chúa trở thành người và sinh bởi Đức Maria cách đơn thuần, nhưng Ngài trở nên nghèo hèn và được thiếu nữ thấp hèn làm Mẹ. Điều đó có nghĩa là: Thiên Chúa trở thành người Do thái nghèo, nên Ngài đến với thế gian qua cung lòng của thiếu phụ trẻ gốc nguồn Galilê. Và Ngài đã làm như thế, để thực sự thành kẻ nghèo hèn của thế gian. Trở thành con người ở giữa chúng ta, thuộc về chúng ta trong cung cách rất giới hạn, xác thực và rất mực như Ngài thuộc về Mẹ nơi cung lòng giới hạn của Mẹ Ngài.

Và, Đức Maria khi sinh Chúa, Mẹ khẩn nài mọi người hãy thay đổi ý nghĩ xưa nay có về Thiên Chúa. Và, hãy khám phá ra Chúa theo phương cách khác hẳn, dù đó là lần đầu tiên ta nghĩ thế. Đôi khi ta vẫn nghĩ mình bị cuốn hút bởi sự cao cả của Thiên Chúa. Hãy cứ quên chuyện ấy đi, để rồi mình chỉ bị ngập tràn bởi sự nhỏ bé của trẻ bé, nơi Con của Mẹ. Và, nay trẻ-bé-Con-của-Mẹ thuộc về một người như chúng ta.

Giả như trẻ bé Giêsu không đích thực và rất mực là một bản thể như chúng ta và giữa sự thấp hèn của chúng ta, thì chẳng thể nào có được sự nhập thể vẹn toàn được. Nếu Ngài không là trẻ bé thấp hèn như một người ở giữa chúng ta, thì Ngài không thể nào cứu rỗi chúng ta được. Và hơn nữa, nếu Ngài không trở nên thấp hèn như chúng ta và trong chúng ta, thì Ngài không thể trỗi dậy chấp nhận hậu quả của thập giá. Và, cũng không thể ra khỏi mồ trống vào lễ Vượt Qua được. Vì, một khi Ngài không thể vượt qua được nỗi chết mà sống lại thì không thể đưa ta về với Cha, là nguồn mạch ơn cứu độ được nữa. Vì thế nên, bằng vào vai trò là Mẹ Chúa Cứu Thế, Đức Maria đã chứng tỏ cho ta thấy Đức Giêsu đích thực là người như chúng ta và trong chúng ta. Bởi, Ngài đích thực là con của Đức Maria và chính Mẹ lại là một người trong chúng ta, như chúng ta.

Khi nói ta tin vào Chúa, tức là nói: ta không đi vào khuôn phép kỳ lạ không ý nghĩa gì ngoài tính cách tôn giáo. Khi nói ta hiệp thông với Chúa, ta không có ý bảo rằng ta đang có cảm giác diệu kỳ/thần bí hoặc thứ gì đang tuôn chảy bên trong để rồi đưa ta đến chốn thiên đường nào hết. Nhưng, khi nói ta tin vào Chúa, tức ta thực sự muốn nói ta tin vào Ngài vì ta tin Mẹ. Ta vẫn tin –nói đúng hơn ta biết rõ- cả Mẹ và Ngài đều thuộc về chúng ta và ta thuộc về các Ngài, Mẹ và Chúa, theo nghĩa trần thế, đích thực con người. Và, nếu không có cơ sở của Mẹ sinh ra Chúa, và nếu Chúa không thực sự là Đức Chúa rất khác biệt, thì sẽ không có Đạo Chúa. Không có Tin Vui An Bình, và cũng chẳng có ơn cứu độ nào hết. Điều này không là triết thuyết, bởi con người không sáng tạo ra nhiệm tích, mà chỉ là thành phần của nhiệm tích ấy mà thôi. Nói cho cùng, Chúa đang có mặt ở đây. Vì, chính Mẹ đang ở đây. Và, Mẹ là người đã cưu mang và đem Chúa đến cho ta. Nói cách khác, Chúa là Đức Chúa, rất Maria.

Theo truyền thống, ngày đầu năm dương lịch là ngày để mọi người nguyện cầu cho hòa bình đến với thế giới. Hòa bình bén rễ sâu trong cuộc sống của mỗi người, và mặc lấy xác phàm làm người. Sự an hòa và bình yên, không đến để mọi người chui đầu vào đám mây mù mịt với tư tưởng thần học rồi có cảm giác lâng lâng ở bên trên. Mà, an hòa và bình yên đến với mọi người, để mỗi người nhận ra chuyện của thế trần vẫn là chuyện thực tế rất dân gian. Chuyện của những thăng trầm trong cuộc sống, có Đức Maria sắp xếp chấp nhận để Thiên Chúa đến với dân gian nhận làm con của Mẹ, hầu ở giữa dân gian loài người. Với con người.

Vẫn còn đó, lời Chúa phán rất rõ: “Bình an ta ban cho anh em. Bình an của Ta nay trao ban cho anh em….” Bởi thế nên, hãy cùng nhau nguyện cầu như Aaron xưa từng cầu nguyện: “Xin Ngài hãy hướng nhìn về phía chúng tôi. Xin Ngài đoái hoài nhìn xuống chúng tôi, và ban cho chúng tôi bình an của Ngài…” Lời cầu ấy, đã được Ngài lắng tai nghe. Và hôm nay, bằng vào nhiệm tích Ngài chấp nhận làm Con Đức Mẹ, sự thể ấy đã thành hiện thực, nơi bản chất Mẹ là Mẹ Thiên Chúa, rất Maria.

Trong tinh thần cảm kích rất tin tưởng, ta lại sẽ cất cao lời thơ vui mà ngâm rằng:

“Tuổi mười lăm, em lớn lên từng ngày,

Một buồi sáng bỗng thành thiếu nữ.

Hôm ấy mùa thu anh vẫn nhớ,

Hoa sữa thơm ngây ngất bên hồ.”

(Nguyễn Phan Hách – Hoa Sữa)

Thơm ngát bên hồ loài hoa sữa, khi mẹ chấp nhận trở thành Mẹ Thiên Chúa. Đó là điều mọi người cần nhớ suốt đời. Nhớ mầu nhiệm thánh để cảm nhận, chứ không biện luận bằng ngôn ngữ của dân gian loài người.

Lm Nguyễn Đức Vinh Sanh.

Mai Tá phỏng dịch.